Przejazd rowerowy to w praktyce nic innego jak skrzyżowanie drogi dla rowerów i drogi, którą poruszają się inne pojazdy. Rowerzyści korzystający z takiego przejazdu nie muszą schodzić z roweru, w pewnych sytuacjach mają pierwszeństwo przed innymi pojazdami, ale jednak nie zawsze. 

Przepisy mówią: „kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, znajdującym się na przejeździe.”

Zatem rowerzysta ma pierwszeństwo dopiero gdy znajduje się na przejeździe! Nie może np. wjechać w bok przejeżdżającego auta czy wymusić pierwszeństwa. Wiemy wszyscy, że samochód nie wyhamuje w miejscu! Niestety, otrzymujemy sygnały, że niektórzy rowerzyści tak właśnie sądzą.

Inną sytuacją z punktu widzenia kierowcy jest skręt w ulicę poprzeczną, a następnie „przecinanie” przejazdu. Tych dwu sytuacji nie wolno mylić!

Przepisy mówią: „Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jadącym na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić."

Poniżej kompendium wiedzy dla rowerzystów.

Pierwsze uprawnienia - karta rowerowa.

Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania rowerem i wózkiem rowerowym jest karta rowerowa lub prawo jazdy kat. AM, A1, B1 lub T – w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat. Karta rowerowa uprawnia również do kierowania pojazdem zaprzęgowym.

Kartę rowerową wydaje nieodpłatnie, za pisemną zgodą rodzica lub opiekuna:

• dyrektor szkoły – uczniowi szkoły podstawowej
• dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego lub przedsiębiorca prowadzący ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnienie dodatkowych wymagań – osobie nie wymienionej w pkt.1

Kartę rowerową może uzyskać osoba, która:

• osiągnęła wymagany minimalny wiek tj. 10 lat dla roweru, 15 lat dla pojazdu zaprzęgowego lub 17 lat dla roweru wieloosobowego, roweru lub wózka rowerowego przewożących inną osobę
• wykazała się niezbędnymi umiejętnościami odpowiednio podczas zajęć szkolnych, zajęć prowadzonych przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego lub zajęć prowadzonych przez ośrodek szkolenia kierowców posiadający poświadczenie potwierdzające spełnienie dodatkowych wymagań

W przypadku utraty lub zniszczenia karty rowerowej wtórnik tego dokumentu wydaje nieodpłatnie podmiot, który wydał kartę rowerową.

Dzieci w wieku do 10 lat mogą kierować rowerem wyłącznie pod opieką osoby dorosłej - nie muszą zatem posiadać żadnych uprawnień.

Osoba, która ukończyła 18 lat nie musi posiadać żadnych uprawnień do kierowania:

• rowerem
• wózkiem rowerowym
• motorowerem
• pojazdem zaprzęgowym

Obowiązkowe wyposażenie roweru:

• z przodu - w jedno światło barwy białej lub żółtej selektywnej
• z tyłu - w jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt oraz jedno światło pozycyjne barwy czerwonej, które może być migające
• w co najmniej jeden sprawnie działający hamulec
• w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku

Podstawowe przepisy dotyczące rowerów.

• Kierujący rowerem jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym (art. 33 ust.1 PRD)
• Kierujący rowerem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Jeśli pasy ruchu na jezdni są wyznaczone, nie może zajmować więcej niż jednego pasa(art.16 ust.4 PRD)
• Kierujący rowerem, pojazdem zaprzęgowym, wózkiem rowerowym są obowiązani poruszać się po poboczu, chyba że nie nadaje się ono do jazdy lub ruch pojazdu utrudniałby ruch pieszych(atr.16 ust.5 PRD)
• Kierujący rowerem może zatrzymać się w śluzie rowerowej obok innych rowerzystów. Jest obowiązany opuścić ją, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku i zająć miejsce na jezdni zgodnie z powyższymi przepisami(art.33 ust.1a PRD)
• Kierujący rowerem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu (art. 17 ust.2 PRD)
• Na skrzyżowaniu i bezpośrednio przed nim kierujący rowerem może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli pas ten umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku(art.16 ust.7 PRD)
• Kierujący rowerem może wyprzedzać, inne niż rower, powoli jadące pojazdy z ich prawej strony(art.24 ust.12 PRD)
• Liczba rowerów lub wózków rowerowych jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać 15 pojazdów a odległość między jadącymi kolumnami nie może być mniejsze niż 200 metrów(art. 32 PRD). Jazda w kolumnie nie zwalania kierującego rowerem od przestrzegania obowiązujących przepisów ruchu drogowego(art.32 ust.4 PRD). Zabrania się wjeżdżania między jadące w kolumnie rowery jednośladowe(art.32 ust. 6 PRD).
• Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę (art.33 ust.2 PRD). Wybierając siodełko należy zwrócić uwagę na jego oznaczenie – powinno ono posiadać certyfikaty i atesty m.in. europejski atest bezpieczeństwa DIN. Przy kupnie należy także zwrócić uwagę na to czy siodełko jest wykonane z odpowiednich materiałów (odpornych na uderzenia), czy jest odpowiednio wyprofilowane i wygodne oraz czy w trakcie przewożenia dziecko nie będzie miało możliwości włożenia nóg między szprychy koła roweru. Warto również pamiętać o wyposażeniu dziecka w odpowiedni kask ochronny.

Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

• opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;
• szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;
• warunki pogodowe (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła) zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (art.33 ust.5 PRD) i w tym przypadku szerokość chodnika nie ma znaczenia.
• Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym(art.33 ust.6 PRD)
• Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych, jeżeli opiekuje się on osobą kierującą rowerem w wieku do lat 10(art.33 ust.7 PRD)

Zakazy

Kierującemu rowerem zabrania się:

• jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach
• czepiania się pojazdów(art.33 ust.3 PRD)
• kierowania rowerem w stanie nietrzeźwości, stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
• przewożenia pasażera, który jest w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub innego środka działającego podobnie (art.45 ust.2 pkt.2 PRD)
• przejeżdżania przez przejście dla pieszych. Rowerzysta zobowiązany jest zejść z roweru, przeprowadzić go przez jezdnię i wsiąść na rower dopiero za przejściem
• korzystania z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku (art.45 ust.2 pkt.1)
• wjazdu na autostrady (oznaczone znakiem D-9), drogi ekspresowe (oznaczone znakiem D-7)
• holowania innego rowerzysty lub osoby poruszającej się np. na wrotkach, sankach czy deskorolce(art.60 ust.2 pkt.4 PRD)
• Dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego(art.33 ust.3a PRD)
• Dopuszcza się przewóz dzieci w przyczepie przystosowanej konstrukcyjnie do przewozu osób, ciągniętej przez rower lub wózek rowerowy(art.63 ust.3 pkt.4 PRD)

Szczególna ostrożność m.in. podczas:

• włączania się do ruchu, 
• zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy,
• przejeżdżania przez skrzyżowanie,
• przejeżdżania przez przejście dla pieszych lub zbliżania się do niego,
• wykonywania na drodze manewru wyprzedzania czy omijania,
• przejeżdżania przez przejście dla pieszych wyznaczone na drodze dla rowerów,
• przejeżdżania w pobliżu przystanku komunikacji publicznej,
• przejeżdżania obok szkoły lub grupy dzieci.

O czym jeszcze warto pamiętać?

• nie ma obowiązku, ale warto i należy jeździć w kasku ochronnym, szczególnie wówczas, kiedy wzrasta zagrożenie w ruchu drogowym
• kierować rowerem wieloosobowym oraz przewozić na rowerze inną osobę może osoba, która ukończyła 17 lat
• dziecko w wieku do lat 7 może być przewożone na rowerze pod warunkiem, że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę
• w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, kierujący rowerem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, a ponadto włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony a także korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu
• rower może ciągnąć przyczepkę, ale pod warunkiem, że długość całego zespołu nie może przekroczyć 4 metrów

Obowiązki kierujących wobec rowerzystów

• kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe(art.27 ust.1 PRD)
• kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić(art.27 ust.1a PRD)
• kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa rowerowi(art.27 ust.3 PRD)
• kierującemu pojazdem zabrania się wyprzedzania pojazdu na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejazdu, na którym ruch jest kierowany(art.27 ust.4 PRD)
• zabrania się zatrzymania pojazdu na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 metrów przed tym przejazdem - na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu zakaz ten obowiązuje także za przejazdem oraz zatrzymania pojazdu na drodze dla rowerów (art.49 PRD)