15 i 16 listopada w Muzeum w Gliwicach spotykają się badacze historii XX wieku. W kontekście stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. przypomną niełatwy i długotrwały proces kształtowania się terytorium II Rzeczypospolitej.

Górny Śląsk zajmuje w tym procesie miejsce szczególne. Tylko część tego regionu, jako województwo śląskie, znalazła się w granicach państwa polskiego, do tego dopiero w 1922 r. Jednak również rok 1918, tak ważny w dziejach Polski, nie pozostawał bez znaczenia w historii regionu górnośląskiego.

Eskalowały wówczas napięcia i niepokoje społeczne, wyłaniały się nowe ruchy polityczne, wzmocnieniu uległ ruch polski, który jawnie stawiać zaczął oczekiwania odnośnie do przynależności regionu do Polski. Założeniem konferencji jest refleksja nad sytuacją społeczno-polityczną na Górnym Śląsku u schyłku I wojny światowej i tuż po jej zakończeniu.

Organizatorzy stawiają pytanie o znaczenie tej daty w górnośląskiej historii, w odniesieniu do m.in. kwestii zakończenia Wielkiej Wojny, upadku monarchii Hohenzollernów i rewolucji w Niemczech, odzyskania niepodległości przez Polskę.