Biegi na orientację - co muszę wiedzieć przed pierwszym treningiem?

Bieganie jest formą aktywności, która nie wymaga od nas przyswojenia dużej ilości teorii. Co prawda musimy skupić się na prawidłowym oddychaniu, a także rozgrzać i rozciągnąć odpowiednio w celu zabezpieczenia przed kontuzją lub mikrourazem. Jednak co z sytuacją, kiedy chcemy zacząć uprawiać dyscyplinę sportową, w której bieganie odgrywa tylko jedną z ważnych ról? Z roku na rok coraz popularniejszą formą aktywności są biegi na orientację, czyli dyscyplina sportowa, która poza dobrą kondycją i wytrzymałością zawodnika, wymaga również znajomości topografii terenu, obsługi mapy i kompasu.

Bieg na orientację w praktyce

Bieg na orientację jest nieoficjalną dyscypliną olimpijską, która jest połączeniem klasycznego biegu krótko- lub długo- dystansowego, ze znajomością poruszania się po trudnym terenie. Zawodnik zaopatrywany zostaje w mapę oraz kompas i z tym ekwipunkiem musi w jak najszybszym czasie pokonać określoną trasę. Biegacz ma tutaj pełną dowolność co do sposobu pokonania dystansu, tzn. kolejności zdobywania kolejnych punktów kontrolnych. Sama trasa wyznaczona jest punktowo, a nie jak w klasycznym biegu linearnie.

Oczywiście mowa tutaj o zawodach, w których startują profesjonaliści, a samą dyscyplinę możemy uprawiać również hobbystycznie. Zaopatrując się mapę w skali 1:15 000 lub 1:10 000 oraz zaznajamiając się z zasadami działania kompasu, możemy sami rozpocząć przygodę z bieganiem na orientację. Najważniejsza jest dobra zabawa, oraz sam aspekt zdrowotny, gdyż ta forma aktywności nie tylko pozwoli nam rozwinąć nasze umiejętności poruszania się w terenie, ale przede wszystkim jest to dobry trening wytrzymałościowy.

Ten rodzaj dyscypliny sportowej najczęściej uprawiany jest w kompleksach, w których nie uświadczymy ubitej drogi, czy asfaltowej powierzchni. Najczęściej wybieranym miejscem do biegu są lasy, co jest bardzo dobrym sposobem na odnowienie kontaktu z naturą.

Ekwipunek biegacza

Jak przy większości form aktywności fizycznej uprawianych na zewnątrz, również w tym wypadku niezbędne jest zaopatrzenie się w odpowiedni strój do biegania. Tutaj wszystko zależy od aktualnej pory roku, jednak jeśli traktujemy biegi na orientację poważnie, powinniśmy zastanowić się nad zakupem kilku zestawów odzieży. Możemy zabrać ubranie na zmianę, gdyż plecak jest nieodłącznym elementem ekwipunku na każdych zawodach. Przebieg trasy nierzadko może zająć nam nawet kilkanaście godzin, więc zapas wody oraz spakowanie prowiantu jest kwestią obowiązkową.

W okresie letnim strój powinien być przede wszystkim wygodny i przewiewny. Powinniśmy postawić na krótkie spodenki, przylegające lub luźne w zależności od preferencji. Sportowa koszulka to uzupełnienie zestawu, w którym najważniejszy jest wybór wygodnego i wodoodpornego obuwia. Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której nasze buty przemokną lub zniszczą się w czasie biegu, uniemożliwiając dotarcie do mety. Gruby polar i nieprzemakalna kurtka będą nam potrzebne w zimniejsze dni, pod którymi powinniśmy mieć odzież termoaktywną.

Pierwsze treningi

Jeśli dopiero rozpoczynamy przygodę z tą formą aktywności fizycznej i zaciekawił nas temat orientacji w terenie, powinniśmy przede wszystkim zacząć od podszlifowania naszej kondycji. Nie warto jednak czekać i od razu przerzucić się z asfaltowych powierzchni na trasy leśne, gdyż już od początku przyzwyczaimy się do off-roadowych tras. Treningi biegowe możemy wykonywać praktycznie codziennie, jednak jeśli nie mamy dużego doświadczenia z tą formą aktywności, polecamy zacząć od 3 do 4 razy w tygodniu. Ważne jest, żeby do klasycznej formy biegu truchtem bez zatrzymywania się (ok. 30-55 min) dorzucić również treningi interwałowe, które pozwolą popracować nam nad prędkością, jak również oddechem.

Nie możemy zapomnieć o rozciąganiu i rozgrzewce! Biegając po nierównym terenie bardzo łatwo o kontuzję, zwłaszcza kiedy nasz organizm nie jest przystosowany do częstego przebywania na nierównej powierzchni. Kilkutygodniowa praca nad poprawą gibkości i szlifowaniu kondycji to podstawowe elementy, od których powinniśmy rozpocząć przygodę z każdą formą aktywności fizycznej.

Profesjonalnego sprzętu ciąg dalszy

Dobór ubioru nie jest tym, co odróżnia biegi na orientację od klasycznych form tej dyscypliny. Przede wszystkim musimy nauczyć się korzystać z mapy, a do tego należy przyswoić wiedzę na temat skali, jak również zwrócić uwagę na dokładność i stopień aktualizacji naszej papierowej nawigacji. Samą mapę najlepiej nabyć w specjalistycznym sklepie geodezyjnym lub zdecydować się na zamówienie konkretnej u kartografa. Jeśli chodzi o kompasy i inne niezbędne akcesoria, to poznaj oferty produktów do BIEGU NA ORIENTACJĘ **** sklepu Decathlon, w którym zaopatrują się profesjonalni sportowcy.

Kompasy firmy Geonaute czy tzw. busole do biegu, zostały opracowane w taki sposób by nawet osoby nie zaznajomione z tego rodzaju ekwipunkiem nie odczuły trudności z jego użytkowania. Możemy tutaj wybierać między klasyczną busolą, trzymaną w ręce lub w celu zaoszczędzenia czasu na trasie zdecydować się na kupno kompasu na nadgarstek multisport. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której próba rozszyfrowania naszego położenia pozbawi nas kilku ważnych sekund.

Warto także rozważyć inwestycję w getry ochronne, chroniące nasze nogi przed podrażnieniami i skaleczeniami, co jest nieodłącznym elementem biegów off-roadowych. Tutaj również polecamy niezawodną markę Geonaute, z której możemy dobrać także zestaw znaczników punktów kontrolnych, dzięki czemu na pewno nie zrobimy zbędnych kilometrów.

Pokonaj własne słabości!

Bieg na orientację jest jedną z najlepszych możliwych form aktywności fizycznej i spędzania czasu wolnego. Nie tylko pozwala hartować nasz organizm i ducha, ale również pozwala nauczyć się przydatnych umiejętności survivalowych. Każdy bieg jest niepowtarzalny, co zmusza nas do zapoznania się z trudną sytuacją i stawieniu jej czoła. Dzięki temu nowa trasa to niezapomniane przeżycie i jednoczesne zdobywanie cennego doświadczenia.

Samo bieganie po lesie to również dobra alternatywa do codziennego przebywania w dużej aglomeracji miejskiej. Szybki tryb życia i nieustanny, miejski pęd oddziaływają na nas bardzo stresująco, co powoduje częste i chroniczne zmęczenie. Biegi na orientację to ucieczka od rozterek dnia codziennego, gdyż będąc samemu w lesie, mając do dyspozycji tylko mapę, kompas i własne nogi, zmuszeni jesteśmy do pokonywania prawdziwych wyzwań.