Na mocy ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, użytkownicy wieczyści od 1 stycznia 2019 roku mieli stać się ich właścicielami. Z uwagi na długotrwałe procedury związane z tym przekształceniem, pojawił się problem ze sprzedażą mieszkań.

Jak w teorii to miało wyglądać?

Kiedy 1 stycznia 2019 roku weszła w życie tak zwana ustawa przekształceniowa, na rynku nieruchomości pojawił się problem. Właściciele mieszkań, którzy chcieli je sprzedać, a jeszcze nie posiadali zaświadczenia potwierdzającego przekształcenie, nie wiedzieli czy mogą to zrobić. Problem mieli nie tylko oni, ale również notariusze. Wielu z nich bojąc się, że w przypadku danej nieruchomości przekształcenie wcale nie miało miejsca, odmawiało spisania aktu notarialnego. Z uwagi na panujący bałagan, nieruchomości na sprzedaż w Dąbrowie Górniczej były wystawiane, ale często nie dochodziło do transakcji.

Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów jasno przedstawiała jak ma wyglądać przekształcenie, dlatego też teoretycznie nie powinno być nieścisłości. Problem pojawił się jednak w związku z długim oczekiwaniem na wspomniane zaświadczenie.

Urzędy w związku z rosnącą liczbą napływających wniosków o wydanie dokumentu, po prostu przestały nadążać z ich wystawianiem. W przypadku gdy właściciel nieruchomości złożył taki wniosek, właściwy organ powinien wydać zaświadczenie w ciągu 4 miesięcy. Właściciele nieruchomości, którzy pozostawali bierni, mieli z kolei otrzymać zaświadczenie z urzędu w ciągu 12 miesięcy.

Czy można sprzedać mieszkanie nie posiadając zaświadczenia?

Nawet w przypadku złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia o przekształceniu wieczystego użytkowania na prawo własności, właściciele mieszkań musieli czekać do 4 miesięcy. Trzeba przyznać, że to całkiem długo. Osoby, które miały nieruchomości na sprzedaż w Dąbrowie Górniczej często zastanawiały się nad tym, czy mogą je sprzedać, mimo że nie posiadają takiego dokumentu. Ponieważ pewności co do tego nie mieli nawet notariusze i wydziały wieczystoksięgowe sądów powszechnych, Krajowa Rada Notarialna w dniu 11 stycznia 2019 roku przedstawiła swoje stanowisko w tej sprawie.

Zgodnie z nim sprzedaż mieszkania z rynku wtórnego jest możliwa również bez zaświadczenia. W teorii te miały zostać wydane do końca 2019 roku. Niestety w wielu przypadkach doszło do opóźnień. W tej kwestii warto wiedzieć, że zaświadczenia wydane po terminie mają taką samą moc prawną, jak te wydane w terminie.

Podsumowując, nawet w sytuacji braku zaświadczenia o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, przy sprzedaży mieszkania z rynku wtórnego notariusz nie powinien odmówić sporządzenia aktu notarialnego. Warto wspomnieć, że w takim przypadku zaświadczenie zostanie przekazane nowemu właścicielowi.