użytkowanie wieczyste grafika: Freepik

W połowie lipca weszła w życie kolejna, trzecia już nowelizacja ustawy przekształceniowej, mająca naprawić błędy, które nie zostały dostrzeżone przez ustawodawcę w trakcie kilkuletniego procesu legislacyjnego. Dotyczy ona m.in. kwestii przekształcania nieruchomości mieszanych oraz udzielania obligatoryjnych bonifikat rodzinom wielodzietnym, osobom niepełnosprawnym, ciężko chorym, kombatantom czy inwalidom wojennym.

1. Problemy z przekształceniem nieruchomości mieszanych opisywaliśmy na łamach „MSI – Gliwice” pod koniec lutego (nr 9/2019 z 28.02.2019 r., Własność zamiast wieczystego. O czym pamiętać?). Do tej pory jeśli na jednej nieruchomości oprócz budynku mieszkalnego znajdował się kiosk, sklep, czy też budynek usługowy, to nie było możliwości automatycznego przekształcenia! Przykładem takich nieruchomości był np. teren w Łabędach przy ul. Wolności 2–30 i ul. ks. Popiełuszki 2–6, czy też w Sośnicy przy ul. Przyszłości 5‑24 i ul. Pogodnej 2–24, gdzie oprócz wielu budynków mieszkalnych znajdują się obiekty handlowe uniemożliwiające przekształcenie. Obecnie, po trzeciej nowelizacji przepisów będzie możliwe przekształcenie, jednak pod warunkiem, że łączna powierzchnia użytkowa budynków niemieszkalnych nie przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tych gruntach.

Wątpliwej jakości przepis został zastąpiony nowym, równie wątpliwym. Taki zapis oznacza, że urzędnik wydający zaświadczenie będzie musiał zweryfikować powierzchnię użytkową wszystkich budynków na nieruchomości, co z pewnością wydłuży proces wydawania zaświadczeń – zauważa Aleksandra Wysocka, naczelnik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miejskiego w Gliwicach.

2. Ważna zmiana dotyczy również udzielania bonifikat. Ustawa wprowadza obligatoryjną, 99-procentową bonifikatę od opłaty jednorazowej za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności tego gruntu, na wniosek osób określonych w art. 20 pkt 7 (patrz: ramka poniżej).

Bonifikata będzie przysługiwała:

  1. osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym lub znacznym, oraz osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność przed ukończeniem 16. roku życia, lub zamieszkującym w dniu przekształcenia z tymi osobami opiekunom prawnym lub przedstawicielom ustawowym tych osób*,
  2. członkom rodzin wielodzietnych, o których mowa w ustawie z 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny*,
  3. inwalidom wojennym i wojskowym w rozumieniu ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin*,
  4. kombatantom oraz ofiarom represji wojennych i okresu powojennego w rozumieniu ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego*,
  5. świadczeniobiorcom do ukończenia 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, o których mowa w art. 47 ust. 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub ich opiekunom prawnym*

*– będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych służących wyłącznie zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych tych osób.

Aby móc skorzystać z bonifikaty, należy złożyć do urzędu wniosek wraz z dokumentami potwierdzającymi uprawnienia do skorzystania z tej ulgi. Formularz wniosku będzie dostępny od 1 sierpnia  na stronie internetowej www.gliwice.eu (dział Załatw sprawę w urzędzie → Formularze do pobrania → Wydział Gospodarki Nieruchomościami, ul. Jasna 31A → Wniosek o udzielenie bonifikaty od jednorazowej opłaty przekształceniowej).

Uwaga! Zmiana ta weszła w życie 16 lipca, ale z mocą obowiązującą wstecz, czyli od 1 stycznia br.

Oznacza to, że nawet w przypadku, gdy zostało już wydane zaświadczenie potwierdzające przekształcenie, można starać się o udzielenie bonifikaty. Co więcej, jeśli została już uiszczona opłata przekształceniowa za 2019 r. lub z góry za 20 lat, również jest możliwość uzyskania ulgi! Nadpłata będzie mieszkańcom zwracana.

3. Nowelizacja ustawy wprowadziła także zapis mówiący o tym, że jeżeli przed wydaniem zaświadczenia dotychczasowy użytkownik wieczysty wniósł opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2019 lub lata następne, opłaty te podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet opłaty przekształceniowej lub opłaty jednorazowej. W przypadku Gliwic taka praktyka była już stosowana przed nowelizacją przepisów, o czym miasto informowało we wcześniejszych komunikatach prasowych.

– Ciągłe zmiany przepisów z pewności nie służą przyspieszeniu procesu wydawania zaświadczeń, jak można to przeczytać w komunikacie ministra odpowiedzialnego za przekształcenie – podsumowuje Adam Neumann, zastępca prezydenta Gliwic odpowiedzialny za sferę mieszkalnictwa w mieście. – Kolejne nowelizacje powodują, że ciągle wracamy do tych samych nieruchomości – raz, wydając postanowienie o odmowie przekształcenia, a po nowelizacji, wydając zaświadczenie potwierdzające przekształcenie. Zmiany zasad udzielania bonifikat wprowadzone w połowie roku powodują konieczność przeprowadzania zmian w rozliczeniach finansowych. A zgodnie z ustawą powinniśmy zakończyć wydawanie zaświadczeń do końca 2019 roku – podkreśla Adam Neumann.

Warto przypomnieć, że na realizację nowych zadań wynikających z ustawy samorządy nie otrzymały ani złotówki z budżetu państwa.